Trong văn hóa Việt, gà cúng là một phần không thể thiếu trong các nghi lễ truyền thống từ giao thừa, cúng gia tiên đến các dịp lễ tết. Một con gà cúng không chỉ cần ngon về hương vị mà còn phải đẹp về hình thức, thể hiện lòng thành và sự tôn kính của gia chủ. Dưới đây là hướng dẫn từng bước từ cách làm gà cúng chéo cánh, đứng, đẹp, cho đến giao thừa và “bay” – một cách nói để mô tả việc trình bày gà cúng sao cho như đang vươn lên, bay lên, cùng với hướng dẫn luộc gà cúng.
Cách Chọn Gà và Chuẩn Bị
Trước tiên, việc chọn gà rất quan trọng. Gà cúng thường là gà trống có bộ lông đẹp, toàn thân không vết thương hay tỳ vết. Gà sau khi mua về cần được làm sạch, lông được nhổ kỹ lưỡng, loại bỏ hết phần nội tạng và rửa sạch bên trong lẫn bên ngoài với nước muối loãng.
Hướng Dẫn Luộc Gà Cúng
Chuẩn Bị Nước Luộc
- Nước luộc gà thêm một chút muối, gừng đập dập và một ít hành lá để tạo hương thơm. Đun sôi nước trước khi cho gà vào.
Luộc Gà
- Gà sau khi đã sạch, nhớt đem luộc trong nước sôi. Thời gian luộc tùy thuộc vào kích thước của gà nhưng thường khoảng 30-40 phút.
- Để gà chín đều, có thể dùng đũa chọc qua phần dưới cánh để nước nóng có thể luân chuyển bên trong gà, giúp gà chín đều hơn.
Làm Lạnh Gà
- Sau khi gà chín, nhấc ra khỏi nồi và ngâm ngay vào bát nước đá lạnh để làm dừng quá trình nấu, giúp da gà giữ được độ giòn.
Cách Làm Gà Cúng Đẹp
Chéo Cánh
- Để gà có tư thế chéo cánh, trước khi luộc, bạn cần gập cánh gà ra sau lưng và dùng que tre hoặc dây buộc nhẹ để giữ chúng ở tư thế này. Sau khi luộc và làm lạnh, gà sẽ giữ được tư thế cánh chéo sau lưng, trông rất đẹp và độc đáo.
Làm Gà Đứng
- Để gà có thể đứng, cần phải cẩn thận tạo dáng từ khi còn sống. Cắt bỏ phần xương dưới của chân gà nhưng vẫn giữ lại phần da và thịt bên ngoài. Sau khi luộc, sử dụng que tre hoặc đũa để chống đỡ gà từ bên trong, giúp gà có thể đứng vững.
Gà Cúng Giao Thừa và “Bay”
- Trong dịp giao thừa, gà cúng thường được trang trí cầu kỳ hơn. Bạn có thể thêm hoa cài vào cánh hoặc lưng gà để tạo sự sinh động.
- Để gà có vẻ như đang “bay”, bạn cần tạo dáng cánh gà sao cho chúng duỗi ra một cách tự nhiên nhất. Có thể dùng que nhỏ chèn vào phần dưới cánh để nâng cánh lên, tạo cảm giác gà đang vươn mình bay lên.
Gà cúng không chỉ là biểu tượng của sự sung túc, may mắn mà còn thể hiện sự tôn trọng và lòng thành của gia chủ dành cho tổ tiên và các vị thần. Qua cách làm và trình bày gà cúng từ truyền thống đến sáng tạo, hy vọng bạn sẽ thêm phần tự tin để chuẩn bị một con gà cúng thật đẹp cho dịp lễ tết hay giao thừa sắp tới. Cần nhớ, dù là cách làm nào đi nữa, tất cả đều xuất phát từ tâm huyết và sự chu đáo trong từng bước chuẩn bị. Chúc bạn thành công và tạo ra những con gà cúng thật đẹp mắt, đầy ý nghĩa.
