Cây dầu rái
Cây dầu rái còn được gọi là cây con rái, dầu rái, nước rái, dầu sơn. Là loại cây nhiệt đới. Tên khoa học Dipterocarpus alatus, thuộc họ thực vật Dầu – Dipterocarpaceae. Nguồn gốc từ Ấ độ, Malaixia. Ở nước ta rừng dầu rái tập trung dọc theo vùng núi rừng phía tây, các tỉnh từ Qủang bình đến Khánh hòa , Đông nam bộ.
Cây dầu rái là cây gỗ lớn, thân tròn và thẳng, cao từ 40-50 m, chiều cao dưới cành là 25-30 m. Vỏ lúc non dày có màu xám trắng, khi già vỏ mỏng có màu xám nâu, nứt dọc nhẹ thành những mảnh nhỏ. Gỗ cây có màu nâu đỏ nhạt.
Cành non, có màu nâu đỏ, có vết vòng lá kèm, cuống và mặt dưới phủ lớp lông màu xám hay hung đỏ, lá thuộc dạng lá đơn mọc cách sole hình trứng hay hình trái xoan thuôn dài, hơi nhọn ở đỉnh, dài từ 10-26 cm, rộng 6-15cm hơi nhẵ ở mặt trên, có lông mịn ở mặt dưới.
Hoa khá lớn mọc thành chùm đơn hay phân nhánh dài gần như không có cuống, nhị nhiều đính thành hai hàng, hoa có ống đài mang quả với 5 đài mà 2 cái mọc thành cánh mỏng dạng màng, 5 cánh hoa màu trắng có sọc đỏ ở giữa.
Hoa nở vào tháng 11 -12. Qủa lớn dài 10-15 cm, rộng 2.5- 4cm có hai cánh do đài phát triển, quả non có màu đỏ tươi lúc già có màu nâu, quả chín vào tháng 4-5.
Cây dầu rái là cây thân gỗ, mọc thẳng và là loại cây cho loại dầu nhựa nên được dùng trong xây dựng và đóng đồ mộc. Nhựa của cây dầu rái được dùng trong kỹ nghệ hoá mỹ phẩm để làm sơn, dầu bóng, vec ni, công nghệ in, kỹ nghệ dược phẩm..
Nhựa của cây dầu rái còn được dùng trong y dược để chữa bệnh lậu, viêm niệu đạo, viêm cuống phổi, nhưng chủ yếu để điều trị băng bó vết thương và viêm loét.. Ngoài ra lá, hoa và vỏ cây còn có thể điều chế ra Tanin và dược liệu…
Ứng dụng
Những công dụng của Cây Dầu Rái góp phần đưa loài cây này trở nên gắn bó hơn trong cuộc sống của chúng ta.
Cây có dáng cây luôn mọc thẳng và có tán tròn đẹp. Vì thế, cây được sử dụng như là một loại Cây Công Trình; trồng làm cảnh và tạo bóng mát cho nhiều không gian như: đường phố; công viên, trường học, khu công nghiệp, …
Gỗ Dầu Rái còn được sử dụng ưu tiên trong các công trình xây dựng; và đóng đồ mộc… bởi gỗ loài cây này có tính thẩm mỹ tương đối cao. Nhờ đó, góp phần mang tới nguồn lợi kinh tế cao.
Nhựa Dầu Rái có thể dùng trong công nghệ hóa mỹ phẩm; làm sơn; dầu bóng, …Ngoài ra, nó còn có tác dụng chữa trị viêm niệu đạo; bệnh lậu và viêm cuống phổi… Tuy nhiên; nó chủ yếu được dùng băng bó các vết thương; vết loét.
Từ lâu, loài cây này đã trở thành giống cây được sử dụng để phủ xanh đất trống đồi trọc. Nhờ đó, Dầu Rái giúp giảm xói mòn; thấm hút nước.
Chính vì những công dụng trên, chúng ta cần phải phát triển và bảo vệ loài cây này; cũng là có phương pháp chăm đúng cách, giúp cây có thể phát huy hết được giá trị của nó.
