CaCO3, hay canxi cacbonat, là một chất rắn màu trắng, không mùi, không tan trong nước, gặp nhiều trong tự nhiên dưới dạng đá vôi, đá marble, thạch anh, sò điệp, vỏ trứng, v.v. Hãy cùng tìm hiểu về tính chất hóa học của CaCO3, một hóa chất quan trọng trong công nghiệp, sinh học và đời sống hàng ngày.
I. Đặc điểm hóa học của CaCO3
Công thức hóa học: CaCO3
Tên gọi phổ biến: Canxi cacbonat
Phân tử khối: 100.09 g/mol
Tỉ trọng: 2.71 g/cm³
Điểm nóng chảy: 825 °C (điều kiện áp suất cao)
Điểm sôi: 840-900 °C (phân hủy)
Tính tan: Không tan trong nước
II. Tính chất hóa học của CaCO3
Phản ứng với axit:
CaCO3 tác dụng với các axit tạo thành muối tương ứng, nước và khí CO2. Ví dụ:
CaCO3 + 2HCl → CaCl2 + H2O + CO2
Phản ứng phân hủy nhiệt:
Khi đun nóng, CaCO3 sẽ phân hủy thành canxi oxit (CaO) và khí CO2. Phản ứng này được sử dụng trong sản xuất vôi sống.
CaCO3 → CaO + CO2
Phản ứng với muối:
CaCO3 có khả năng tạo phức với một số muối kim loại nặng, giúp loại bỏ chúng khỏi dung dịch.
CaCO3 + CuSO4 → CaSO4 + CuCO3
Phản ứng với nước:
CaCO3 không tan trong nước, nhưng có thể tác dụng với nước dưới điều kiện nhất định để tạo thành canxi hidroxit.
CaCO3 + H2O → Ca(OH)2 + CO2
III. Ứng dụng của CaCO3
Công nghiệp:
- Sản xuất vôi sống và vôi tôi
- Sản xuất xi măng
- Sản xuất thuỷ tinh và gốm sứ
- Điều chỉnh độ pH trong xử lý nước thải
- Chất điền trong sản xuất nhựa và cao su
Sinh học:
- Bổ sung canxi
- Bổ sung canxi cho động vật nuôi và thủy sản
- Bổ sung canxi cho thực vật và đất trồng trọt
- Làm chất trung hòa axit trong dạ dày
Hàng ngày:
- Sản xuất bột đánh răng và sữa tắm
- Nguyên liệu sản xuất vôi trắng dùng trong xây dựng
- Sản xuất phấn viết bảng và phấn mỹ phẩm
- Nguyên liệu cho sản xuất viên bổ sung canxi
IV. An toàn và thận trọng khi sử dụng CaCO3
Mặc dù CaCO3 không độc hại và có nhiều ứng dụng trong sinh học, công nghiệp và đời sống hàng ngày, vẫn cần thận trọng khi sử dụng để đảm bảo an toàn:
Tránh hít phải bụi CaCO3 khi làm việc với hóa chất này.
Đeo khẩu trang, găng tay và kính bảo hộ khi tiếp xúc với CaCO3.
Bảo quản CaCO3 ở nơi khô ráo, thoáng mát và xa tầm tay trẻ em.
Nếu CaCO3 tiếp xúc với mắt hoặc da, rửa kỹ bằng nước sạch. Nếu kích ứng da hoặc mắt tiếp tục, hãy tìm kiếm sự hỗ trợ y tế.
CaCO3, hay canxi cacbonat, là một hóa chất đa năng có nhiều ứng dụng trong cuộc sống hàng ngày, công nghiệp và sinh học. Hiểu rõ về tính chất hóa học và ứng dụng của CaCO3 sẽ giúp chúng ta tận dụng tối đa lợi ích mà hóa chất này mang lại. Hy vọng qua bài viết này, bạn đã có cái nhìn tổng quát về CaCO3 và biết cách sử dụng an toàn và hiệu quả.